ĐẢNG SÂM DÂY TÍM KHAI THÁC

Đảng sâm – giá rẻ nhưng giá trị không hề “rẻ”

Nhân dịp bà con thu hái được nhiều đảng sâm rừng, tôi chia sẻ đôi điều để mọi người hiểu rõ hơn về loại dược liệu tưởng quen mà rất đáng quý này.

Đảng sâm có nhiều dạng, sinh trưởng ở các vùng khí hậu và độ cao khác nhau. Trong đó, loại được đánh giá cao nhất là giống dây tím – hoa tím, thường mọc ở độ cao khoảng 2.000m. Dãy Ngọc Linh cũng có sâm dây, nhưng độ khắc nghiệt của khí hậu vùng Tây Bắc khiến loại đảng sâm tím ở đây có sức sống mãnh liệt và chất lượng vượt trội.

Điều buồn cười là, ở Việt Nam giá đảng sâm rừng đôi khi chỉ bằng vài loại trái cây phổ biến trong siêu thị.

Giá trị thực sự của đảng sâm

Trước đây đi miền núi nhiều, tôi thấy đảng sâm mọc khá nhiều nên không mấy để tâm. Nhưng sau chuyến công tác dài ngày ở Trung Quốc, tiếp xúc với hàng loạt tập đoàn sản xuất đông dược hàng đầu, quan điểm của tôi thay đổi hoàn toàn.

Trung Quốc vốn là “cái nôi” của y học cổ truyền, đặc biệt nổi tiếng với các loại sâm. Thế nhưng điều khiến tôi bất ngờ là họ lại dành sự coi trọng đặc biệt cho đảng sâm, thứ mà người Việt trước giờ xem như loại thảo dược bình dân.

Tại các phòng trưng bày của những tập đoàn lớn – nơi lưu giữ đủ loại dược liệu quý từ khắp nơi trên thế giới – đảng sâm được đặt trang trọng ngay cạnh những củ nhân sâm trị giá hàng tỷ đồng, các loại đông trùng hạ thảo thượng hạng giá 4–9 tỷ/kg hay những hộp tam thất bắc trồng có giá cả chục triệu mỗi cân. Ngược lại, không hề thấy bóng dáng tam thất hoang hay sâm Ngọc Linh trong các phòng trưng bày này, dù những vùng giáp Việt Nam như Vân Nam cũng có nhiều dược liệu quý.

Vì sao Trung Quốc đánh giá cao đảng sâm?

Người Trung Quốc sử dụng đảng sâm khá nhiều trong các bài thuốc bổ, giúp tăng sức đề kháng và hỗ trợ hồi phục cơ thể. Vì vậy, hầu như toa thuốc Bắc nào ở Việt Nam do các thầy lang kê theo sách cổ Trung Hoa đều kèm theo vị đảng sâm.

Trong bài thuốc An Cung Trúc Hoàn trị tai biến của lương y Nguyễn Quý Thanh, đảng sâm cũng được dùng với lượng lớn. Mỗi tháng tôi đều cung cấp khoảng nửa tấn đảng sâm khô cho bà để làm thuốc. Mặc dù chỉ đóng vai trò hỗ trợ, nhưng đảng sâm lại có tác dụng quan trọng trong việc giúp bệnh nhân nhanh hồi phục.

Hiện ở Trung Quốc gần như không còn đảng sâm rừng; họ chủ yếu sử dụng loại trồng công nghiệp, sợi dài, được sấy khô và đảm bảo vệ sinh nhưng chất lượng không thể so với sâm rừng của Việt Nam. Giá bán tại Trung Quốc không hề thấp, nhưng khi tràn về Việt Nam dưới dạng hàng chợ thì lại rẻ đến mức khó tin – không biết là sâm hay chỉ là phế liệu dược liệu.